مصاحبه | شتابدهنده بن‌دا لب
مصاحبه | شتابدهنده بن‌دا لب
1400/10/1
نوع:
سرمایه گذاران
نویسنده: پرنیان ستوده
نام شرکت: شتابدهنده زیست‌فناوری بن‌دا لب
نام مصاحبه‌شونده: دکتر مریم صفوی
سمت مصاحبه‌شونده: مدیر عامل شتابدهنده
لطفا شرکت‌تان را معرفی بفرمایید.
شتابدهنده بن‌دا لب در حوزه‌ی زیست‌فناوری در قالب یکی از شتابدهنده‌های زیر مجموعه مرکز نوآوری گروه توسعه بن‌دا فعالیت می‌کند. این شتابدهنده دارای آزمایشگاهی به مساحت۵۶۰ متر مربع شامل تجهیزات برای آزمایشگاه صنایع غذایی، سلولی، فرمانتور، میکروبیولوژی، مولکولی و عمومی به همراه ۱۰۰ متر مربع فضای تمیز بوده و همچنین دارای ۹۰۰ متر فضای کار اشتراکی است. علاوه بر آن، امکانات و خدمات دیگری چون دسترسی به منتورهای کسب و کاری، فنی و صنعتی (کارخانه بن‌دا فرآور) به منظور انتقال تجربیات مورد نیاز توسعه کسب و کار، بذرمایه به منظور تامین مواد مصرفی و توسعه محصول و دسترسی به واحد سرمایه‌گذاری جسورانه بن‌دا ونچرز به منظور سرمایه‌گذاری بعد از شتابدهی را نیز در اختیار فناوران وکارآفرینان حوزه زیست‌فناوری قرار می‌دهد.
سابقه فعالیت شرکت‌تان در اکوسیستم استارتاپی چند سال است؟
هسته اولیه مرکز نوآوری بن‌دا، در نخستین روزهای بهمن‌ماه ۱۳۹۷ شکل گرفت. به پشتوانه بیش از دو دهه سابقه گروه توسعه بن‌دا در حوزه‌های انرژی، زیست‌فناوری و کارآفرینی، این هسته به سرعت رشد کرد و در آخرین روزهای سال ۱۳۹۸ با دریافت مجوز از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به صورت رسمی کار خود را آغاز کرد. اسفندماه ۱۳۹۹ مرکز نوآوری بن‌دا با حضور جناب آقای دکتر ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری افتتاح شد. مرکز نوآوری بن‌دا در تلاش است با ایجاد یک زنجیره ارزش کامل در حوزه نوآوری، کارآفرینان را از روز نخستِ ورود به دنیای سخت کارآفرینی همراهی کند. شتابدهنده تخصصی زیست‌فناوری بن‌دا لب، شتابدهنده تخصصی انرژی و هوش‌مصنوعی نیروان و شتابدهنده تخصصی سلامت و کشاورزی هوشمند اسمارت ایکس، به کسانی که تازه هسته اولیه کسب‌وکارشان شکل گرفته است کمک می‌کنند تا مسیر اعتبار بخشیدن به ایده، محصول، بازار، مشتری و مدل کسب و کارشان را سریع‌تر طی کنند. در کنار این سه شتابدهنده، بازوی سرمایه‌گذاری جسورانه بن‌دا نیز بر روی کسب‌وکارهایی که به دنبال رشد سریع و توسعه محصولات و بازار خود هستند، کمک می‌کند تا بتوانند از دره مرگ به سلامت گذر کنند. مرکز نوآوری بن‌دا محصول خرد، تجربه و دانشِ شرکت هیربدان، شرکت برسان مدیریت، شرکت مهندسی و توسعه هیربدان، شرکت توسعه بن‌دا فرآور و گروه توسعه بن‌داست و امید دارد تا نسل جدیدی از کارآفرینان را به وجود آورد.
هدف شما از حضور در اکوسیستم استارتاپی چیست؟
شتابدهنده بن‌دا لب به عنوان یک ساختار حمایت محور در کنار شما پژوهشگران علوم زیستی قرار می‌گیرد و شما را به شبکه‌ای از متخصصین خبره کارآفرینی متصل می‌کند. اما این تنها ابتدای راه است.
از جمله خدماتی که شتابدهنده بن‌دا لب به استارتاپ‌ها ارائه می‌دهد:
۱-بذرمایه و سرمایه‌گذاری اولیه به منظور تامین مواد مصرفی، توسعه محصول، خرید خدمات و تجهیزات
۲-آزمایشگاه و پایلوت تولید نیمه‌صنعتی شامل:
آزمایشگاه‌های سلولی، مولکولی، میکروبیولوژی
آزمایشگاه‌های صنایع غذایی و فرمولاسیون
آزمایشگاه‌های عمومی، پایلوت نیمه‌صنعتی شامل فرمانتورهای ۱ تا ۱۰ لیتری
۳-مشاوره و دوره‌های آموزشی شامل:
مدیریت کسب‌وکار، کارآفرینی زیستی، معماری و طراحی مدل کسب و کار، تفکر سیستمی، مدیریت استعدادها و مهارت‌های نرم
برندسازی، فروش و بازاریابی
آموزش فرآیندهای تولید صنعتی و توسعه فناوری
آموزش اخذ مجوز و استانداردهای مورد نیاز
۴-فضای کار اشتراکی: شامل۹۰۰ مترمربع فضای کار اداری و پژوهشی، ۱۰سالن جلسه، سالن آمفی‌تئاتر ۵۰۰ نفری
۵-دسترسی به زیرساخت‌های صنعتی گروه توسعه بن‌دا
مراحل شتابدهی در بن‌دا لب:
پس از طی مراحل ارزیابی، پذیرش و استقرار طرح در شتابدهنده بن‌دالب، تیم‌ها می‌توانند به منظور توسعه کار خود از فضای کار اشتراکی، آزمایشگاه‌ها، سرمایه اولیه و منتورشیپ بهره‌مند شوند.
به دلیل استقرار شتابدهنده بن‌دالب در کنار هلدینگ صنعتی بن‌دا و زنجیره ارزش سازمانی ایجاد شده، تمامی مراحل یک طرح از ایده، شتابدهی، سرمایه گذاری، تامین مالی، توسعه زیست احداث، تامین تجهیزات، ساختمان، سازمان بهره بردار و صادرات همگی در بن‌دالب قابلیت اجرا و پیاده سازی دارد.
حداکثر سقف سرمایه‌گذاری شرکت‌تان چقدر است؟
محدودیت و سقفی در سرمایه گذاری خطرپذیر وجود ندارد.
آیا تمرکز شرکت شما برای سرمایه‌گذاری روی حوزه‌های خاصی است؟ اگر بله، چه حوزه‌هایی؟
بن‌دا لب شتابدهنده تخصصی حوزه زیست‌فناوری است و در زمینه‌ی زیست‌فناوری پزشکی و سلامت، زیست‌فناوری صنعتی، صنایع غذایی، بیومتریال‌های آرایشی-بهداشتی و بیوانفورماتیک فعالیت می‌کند.
از نظر شما به عنوان سرمایه‌گذار، مهم‌ترین جنبه‌هایی که استارتاپ‌ها باید به آن توجه داشته باشند چیست؟
در حوزه تجاری سازی ایده‌های زیست‌فناوری با دو چالش مواجه هستید:
۱-ماهیت زیست‌فناوری که با موجود زنده طرف هستید و پیچیدگی‌های فرآیندهای زیستی سبب می‌شود افزایش مقیاس این فرآیندها و صنعتی کردن آن همواره چالش برانگیز باشد.
۲-همچنین، حجم بالای سرمایه گذاری‌ها در حوزه زیست‌فناوری و زمان‌بر بودن رسیدن به فناوری‌های تائید شده در کنار ماهیت کسب و کارهای نوپا که همواره با عدم قطعیت، روبرو هستند، از چالش‌های اصلی حوزه زیست‌فناوری است.
نقش مهم شتابدهنده‌ها همراهی زیست‌کارآفرینانی است که تجربه کافی در زمینه راه‌اندازی کسب و کار و تجاری‌سازی ایده‌های خود ندارند. در اینجاست که شتابدهنده‌ها با در اختیار گذاشتن فضای کار اشتراکی، امکانات آزمایشگاهی، سرمایه اولیه و مشاوره‌های فنی و کسب و کاری به استارتاپ‌ها در کاهش ریسک راه اندازی یک کسب و کار نوپا کمک می‌کنند.
درمجموع شتابدهنده‌ای موفق خواهد بود که علاوه بر تامین فضا، تجهیزات، امکانات و سرمایه، تجربه صنعتی کردن هم داشته باشد. مطالعات در دنیا نشان داده است که احتمال شکست شتابدهنده‌هایی که در کنار یک مجموعه صنعتی نبوده‌اند، بیشتر بوده و استارتاپ‌هایی که در شتابدهنده‌های دارای همکار صنعتی تشکیل شده‌اند، موفق‌تر بوده‌اند. با توجه به وجود کارخانه بن‌دا فرآور به عنوان یک همکار صنعتی در کنار شتابدهنده بن‌دا لب و دسترسی استارتاپ‌ها به زیرساخت‌های این کارخانه به منظور scale up و توسعه محصول شانس موفقیت افزایش می‌یابد.
به نظر شما بزرگ‌ترین مشکلی که در بحث سرمایه‌گذاری خطرپذیر در اکوسیستم استارتاپی ایران داریم چیست؟
با توجه به تنوع کم دارایی‌های مالی در ایران و وابستگی این دارایی‌ها به یکدیگر یافتن زمینه‌های جدید سرمایه‌گذاری یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای کشور است. سرمایه‌گذاران خطرپذیر به عنوان موثرترین نهادهای مالی به منظور حمایت از ایده‌های خلاق کسب وکار در صحنه اقتصاد، یکی ازمهمترین ابزارها هستند اما اکثر این شرکت‌ها از منابع دولتی و به عبارت بهتر پول نفت استفاده می‌کنند. شاید برای شروع کار استفاده از منابع دولتی بسیار کمک کننده باشد اما بهتر است فعالیت اکوسیستم با جریان درآمدی خود ادامه یابد تا اقتصاد مقاومتی مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان را محقق سازد.
یک مساله دیگر که در خصوص تامین مالی در کشور ما وجود دارد، وجود چالش جهت تامین مالی کسب و کارهای مذکور توسط سرمایه‌گذاران خطر پذیر و جذب سرمایه در راندهای بعدی تا بزرگسازی و آماده شدن جهت پذیرش در بورس اوراق بهادار است. در همین راستا یکی از رویکردهای رایج برای سرمایه‌گذاری بسیاری از شرکت‌های بزرگ، تامین مالی کسب و کارهایی است که در زنجیره خلق ارزش بنگاه اصلی خود قراردارند. بدین ترتیب بنگاه اصلی فارغ از نیاز به تامین مالی استارتاپ از سرمایه‌گذاران دیگر، در صورت موفق عمل کردن تیم، نسبت به تامین مالی و بزرگسازی فعالیت استارتاپ خود اقدام می‌نماید. از این جهت شناسایی سرمایه‌گذار مناسب که علاوه بر آورده نقدی، برای تیم استارتاپی بستر رشد را نیز فراهم کند نکته حائز اهمیتی است.
